Laatste update: 03-12-2021 om 9:48 uur
Seksuele diversiteit op school. Hoe pak je dat aan?
Zorg voor inbedding van het thema in het schoolbeleid
Binnen het schoolbeleid moet vastgelegd zijn hoe de aandacht voor seksuele diversiteit structureel is ingebed. Dat kan bijvoorbeeld in het pestprotocol van school. Zorg er ook voor dat er op school een vertrouwenspersoon is die niet alleen openstaat voor klachten van leerlingen over seksuele intimidatie, maar ook voor klachten van leerlingen én personeel over discriminatie en negatief gedrag in bredere zin. Het is belangrijk dat alle leerlingen weten wie de vertrouwenspersoon is en hoe ze (laagdrempelig) contact op kunnen nemen. Meer informatie en een stappenplan voor het opstellen van LHBT-beleid op school is te vinden via Gay & School.
Maak seksuele diversiteit bespreekbaar
Zorg dat het thema seksuele diversiteit expliciet aan bod komt tijdens de (mentor)lessen. Er zijn verschillende (les)materialen en activiteiten beschikbaar die een bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van sociale veiligheid van LHBT-jongeren op school. Denk bijvoorbeeld aan voorlichtingslessen, een gastspreker of een theatervoorstelling. Klik hier voor meer inspiratie en concrete tips en lesmaterialen.
Zorg en signalering
Binnen de zorgstructuur op school is aandacht voor het thema seksuele diversiteit en begeleiding op dit gebied van belang. Belangrijk is dat school de vertrouwelijkheid van de leerlingen en medewerkers garandeert, maar tegelijkertijd ook de ouders betrekt bij dit thema om thuis het gesprek over seksuele diversiteit voort te zetten. In de regio Brabant-Zuidoost hebben onder andere de volgende organisaties een aanbod op het gebied van signalering en begeleiding: YUNGE, Outway, COC Eindhoven.
Zorg voor draagvlak en zichtbaarheid
De cultuur en sfeer op school en het (voorbeeld)gedrag van het schoolpersoneel heeft grote invloed op leerlingen. Dat seksuele diversiteit zichtbaar ‘normaal’ is op scholen, is niet vanzelfsprekend en vergt soms extra inspanningen. Een voorbeeld hiervan is het oprichten van een Gender and Sexuality Alliance (GSA). Een GSA is een groep leerlingen en docenten die zich inzet voor een school waar iedereen de vrijheid heeft om te kunnen zijn wie ze zijn, zonder zich daarvoor te hoeven schamen of verantwoorden. Lees meer over het opzetten van een GSA op www.gsanetwerk.nl. Ook is het goed om samen met collega’s in gesprek te gaan over seksuele diversiteit. Hoe zorgen zij voor een veilige sfeer in de klas? Vaak kun je van elkaar veel leren. De werkvorm Kijkroute kan helpen bij de professionalisering van u en uw collega’s op het gebied van seksuele diversiteit.
Checklist
In oktober 2020 is de nieuwe GSA Onderwijsstandaard gelanceerd. Het COC ontwikkelde de checklist samen met LHBT-leerlingen. Met deze checklist kunnen leerlingen, docenten en schoolleiders toetsen of hun school op een goede manier werkt aan LHBT-acceptatie.
Sinds 2012 zijn scholen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs verplicht om aandacht te besteden aan seksuele diversiteit. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil hiermee seksueel grensoverschrijdend- en homonegatiefgedrag voorkomen.
Kerndoel 38 voor het primair onderwijs
De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.
Kerndoel 43 voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs
De leerling leert over overeenkomsten, verschillen en veranderingen in cultuur en levensbeschouwing in Nederland, leert eigen en andermans leefwijze daarmee in verband te brengen, leert de betekenis voor de samenleving te zien van respect voor elkaars opvattingen en leefwijzen, en leert respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.
Kerndoel 53 voor het speciaal onderwijs
De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.
De WHO en BZgA hebben met andere Europese experts een richtlijn ontwikkeld waarin de doelen, principes en uitgangspunten van seksuele vorming zijn beschreven. Daarnaast is een leerplanvoorstel beschikbaar dat is opgesteld door het ministerie. Dit biedt leraren en scholen meer houvast als het gaat om seksualiteit en seksuele diversiteit. Er is een toelichting geschreven op het kerndoel en de begrippen seksualiteit, diversiteit en seksuele diversiteit worden uitgelegd.
