Overslaan en naar de inhoud gaan
ProfessionalScholenSeksuele diversiteit op school. Hoe pak je dat aan?
Publicatiedatum: 01-09-2021 om 01:18 uur
Laatste update: 16-10-2023 om 12:48 uur

Seksuele- en genderdiversiteit op school. Hoe pak je dat aan?

Op een veilige school moet iedereen zichzelf kunnen zijn. Ook LHBTIQ+ jongeren moeten zichzelf kunnen zijn en zich geaccepteerd voelen. Een veilige school kenmerkt zich onder andere door onderlinge sociale steun, een open houding ten opzichte van elkaar en expliciete voorlichting over onderwerpen zoals seksuele- en genderdiversiteit. Een veilig schoolklimaat als het gaat om seksuele- en genderdiversiteit komt niet vanzelf tot stand. Hier moet je actief mee aan de slag gaan. Maar hoe pak je dat aan?

Zorg voor inbedding van het thema in het schoolbeleid

Binnen het schoolbeleid moet vastgelegd zijn hoe de aandacht voor seksuele- en genderdiversiteit structureel is ingebed. Dat kan bijvoorbeeld in het pestprotocol van school. Zorg er ook voor dat er op school een vertrouwenspersoon is die niet alleen openstaat voor klachten van leerlingen over seksuele intimidatie, maar ook voor klachten van leerlingen én personeel over discriminatie en negatief gedrag in bredere zin. Het is belangrijk dat alle leerlingen weten wie de vertrouwenspersoon is en hoe ze (laagdrempelig) contact op kunnen nemen. Meer informatie en een stappenplan voor het opstellen van LHBTIQ+ beleid op school is te vinden via Gendi.nl.

Maak seksuele- en genderdiversiteit bespreekbaar

Zorg dat het thema seksuele- en genderdiversiteit expliciet aan bod komt tijdens de (mentor)lessen. Er zijn verschillende (les)materialen en activiteiten beschikbaar die een bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van sociale veiligheid van LHBT-jongeren op school. Denk bijvoorbeeld aan voorlichtingslessen, een gastspreker of een theatervoorstelling. Meer inspiratie, concrete tips en lesmaterialen vind je op onze website.

Je hoeft het thema natuurlijk niet altijd zelf aan te kaarten. Het is juist goed om, naast het expliciet te bespreken, ook kansen te benutten om het thema op andere momenten te bespreken. Wanneer een leerling hier zelf mee komt bijvoorbeeld, of wanneer er met ‘homo’ gescholden wordt. Ga het thema niet uit de weg, en probeer het op die manier te normaliseren.

Zorg en signalering

Binnen de zorgstructuur op school is aandacht voor het thema seksuele- en genderdiversiteit en begeleiding op dit gebied van belang. Belangrijk is dat school de vertrouwelijkheid van de leerlingen en medewerkers garandeert, maar tegelijkertijd ook de ouders betrekt bij dit thema om thuis het gesprek over seksuele- en genderdiversiteit voort te zetten. In de regio Brabant-Zuidoost hebben onder andere de volgende organisaties een aanbod op het gebied van signalering en begeleiding: YUNGE, Outway, COC Eindhoven en Het huis onder de Regenboog.

Zorg voor draagvlak en zichtbaarheid

De cultuur en sfeer op school en het (voorbeeld)gedrag van het schoolpersoneel heeft grote invloed op leerlingen. Dat seksuele- en genderdiversiteit zichtbaar ‘normaal’ is op scholen, is niet vanzelfsprekend en vergt soms extra inspanningen. Een voorbeeld hiervan is het oprichten van een Gender and Sexuality Alliance (GSA). Een GSA is een groep leerlingen en docenten die zich inzet voor een school waar iedereen de vrijheid heeft om te kunnen zijn wie ze zijn, zonder zich daarvoor te hoeven schamen of verantwoorden. Lees meer over het opzetten van een GSA op de website van het GSA netwerk. Ook is het goed om samen met collega’s in gesprek te gaan over seksuele- en genderdiversiteit. Hoe zorgen zij voor een veilige sfeer in de klas? Vaak kun je van elkaar veel leren. De werkvorm Kijkroute kan helpen bij de professionalisering van u en uw collega’s op het gebied van seksuele- en genderdiversiteit. Daarnaast heeft Stichting School & Veiligheid ook een reeks video’s gemaakt in samenwerking met Gendi, waarbij leerlingen aan het woord komen over LHBTIQ+.

Checklist

In oktober 2020 is de nieuwe GSA Onderwijsstandaard gelanceerd. Het COC ontwikkelde de checklist samen met LHBT-leerlingen. Met deze checklist kunnen leerlingen, docenten en schoolleiders toetsen of hun school op een goede manier werkt aan LHBT-acceptatie.

Sinds 2012 zijn scholen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs verplicht om aandacht te besteden aan seksuele- en genderdiversiteit. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft daarvoor verschillende kerndoelen opgesteld.

Meer informatie